دلایل ازدیاد آنزیم‌های کبدی

کبد طیف وسیعی از فعالیت‌های مرتبط با هضم مانند تجزیه غذا بعد از شناسایی مواد موجود در غذا، ذخیره سازی و یا حذف آن‌ها را را انجام می‌دهد. در واقع همه انسان ها یک عضو بسیار مهم و حساس دارند که به نام کبد یا جگر آن را می‌شناسند، اما متأسفانه به اهمیت آن و نحوه عملکرد و کارکرد های آن و همچنین انواع بیماری‌های این عضو حیاتی بدن انسان آگاه نیستند. جـِـگَر یا کَبـِد بزرگ‌ترین غده بدن است که در فعالیت‌های سوخت ‌و ساز بدن مانند گوارش نقش دارد. آنزیم‌های مختلفی به منظور کمک به انجام این فرایندها توسط کبد ترشح می‌شود. بنا بر این، تا زمانی‌که این آنزیم‌ها در حد متوسط ترشح شوند، خوب هستند. اما هنگامی‌که به این اندام آسیب وارد شد، خطر تولید بالای این آنزیم‌ها وجود دارد. دو نوع آنزیم ممکن است در کبد ترشح شوند که آلانین ترانس آمیناز و آسپارات ترانس آمیناز نام دارند. هنگامی‌که کبد آسیب می‌بیند، سلول‌ها این آنزیم‌ها را به میزان بالاتر از حد لازم ترشح می‌کنند. بنا بر این، مقدار زیادی از این آنزیم‌ها بدون مصرف باقی می‌مانند. چون مقادیر مشخصی از این آنزیم‌ها برای فرایند هضم ضروری می‌باشند، افزایش تولید آنزیم‌های کبدی باعث التهاب و اختلال در عملکرد کبد خواهد شد.
 
سؤالی‌که مطرح می‌شود این است که آیا آسیب به کبد منجر به ایجاد التهاب می‌شود. همان طور که قبلاً بیان کردیم، وجود مقادیر بیش از حد آنزیم‌ها مانع از عملکرد نرمال کبد خواهد شد. عملکرد کبد نه تنها هضم، بلکه تقویت تولید فاکتورهای لخته سازی خون، تولید پروتئین‌هایی که مایعات را به درون رگ‌های خونی وارد می‌سازند و سم زدایی از مواد غذایی مصرفی توسط بدن نیز می‌باشد. سم زدایی یک فرایند مهم در کبد است که در آن سموم مصرفی تجزیه شده و توسط کبد دفع می‌شوند. افزایش آنزیم‌های کبدی منجر به اختلال در عملکرد کبد خواهد شد. بنا بر این، ممکن است هر عاملی مانند تومور، پانکراتیک، بیماری‌های قلبی، کم خونی و قانقاریا منجر به بالا رفتن آنزیم‌های کبدی گردد.
 

علل افزایش آنزیم کبدی

علل این بیماری ژنتیکی است و از یک فرد به فرد دیگر متفاوت است. آن ‌چه در یک فرد ممکن است باعث بالا رفتن آنزیم‌های کبدی گردد، لزوما در فرد دیگر مشکلی را ایجاد نخواهد کرد. گفته می‌شود که سوء مصرف برخی نوشیدنی‌های مضر عامل اصلی افزایش سطوح آنزیم‌های کبدی است، اما همه افراد به یک نسبت مشابه در معرض این عارضه قرار نمی‌گیرند. سم زدایی یک فرایند مهم در کبد است که در آن سموم مصرفی تجزیه شده و توسط کبد دفع می‌شوند. افرادی که دارای سیستم ایمنی قوی هستند، کمتر مستعد ابتلا به بیماری در مقایسه با افراد با سیستم ایمنی ضعیف می‌باشند. علل شایع افزایش آنزیم‌های کبد به شرح زیر می‌باشد:
 
یکی از دلایل اصلی افزایش آنزیم‌های کبدی، مصرف بالای نوشیدنی‌های مضر می‌باشد. این نوشیدنی‌ها حاوی اتانول هستند که در کبد تجزیه شده و یک ماده بسیار سمی به نام استالدهید را تولید می‌کنند. متابولیزم این ماده سمی نیازمند تلاش فراوان کبد می‌باشد و به همین دلیل آنزیم سایتوکاین همراه با دیگر آنزیم‌های کبدی به میزان فراوانی برای تجزیه استالدهید ترشح می‌شوند.
 
ماده دیگری گه باید در مورد استفاده از آن هوشیار باشید، استامینوفن است که به صورت قرص در بازار موجود می‌باشد. این ماده نیز دقیقاً عملکردی مشابه نوشیدنی‌های مضر را در کبد انجام می‌دهد. مصرف بیش از حد استامینوفن قطعاً باعث بروز عوارض جدی بر کبد خواهد شد.
 
مصرف نوشیدنی‌های مضر منجر به بروز بیماری‌های کبدی و ترشح بیش از حد معمول آنزیم‌های کبد خواهد شد. هپاتیت‌های الکلی که یکی از علل اصلی بالا بودن آنزیم‌های کبدی می‌باشد، نیز بر اثر مصرف این ماده خطرناک ایجاد می‌گردد.

هپاتیت‌های ویروسی نیز منجر به ترشح آنزیم توسط کبد خواهد شد. این بیماری توسط ویروس اپشتن بار ایجاد می‌شود. انتظار می‌رود که آنزیم‌های ترشح شده توسط سلول‌های کبدی بتوانند برخی از مشکلات بدن را حل کنند، اما این موضوع تنها در صورتی‌که مقادیر متعادلی آنزیم ترشح شود، میسر خواهد بود. متأسفانه، تولید بیش از حد این آنزیم‌ها بدن را با برخی بیماری‌های کشنده رو به رو خواهند ساخت.
 
اکنون درباره آلکالین فسفاتاز صحبت می‌کنیم. سطح آنزیم آلکالین فسفاتاز ممکن است به دلیل برخی اختلالات در جریان صفراوی که باعث انسداد صفرا از کبد می‌گردد، افزایش یابد. انسداد جریان صفراوی ممکن است به دلیل سنگ صفرا، پانکراس سرطانی و یا دیگر مشکلات در غده پانکراس یا سیروز صفراوی ایجاد شود. افزایش آلکالین فسفاتاز بسیار خطرناک می‌باشد، چون این افزایش همراه با بروز برخی بیماری‌های دیگر است. علت نادر دیگر افزایش آنزیم کبدی، آسیب به قلب یا استخوان‌ها می‌باشد. اگرچه کبد ممکن است خوب عمل کند، اما استخوان‌ها هنگامی‌که آسیب می‌بینند، می‌توانند تولید این آنزیم را افزایش دهند و به این ترتیب باعث بروز خساراتی به بدن گردند.
 
یکی دیگر از علل ناخوشایند بالا بودن آنزیم‌های کبدی، استفاده از داروهای مختلف است. هر نوع داروی سنتزی و آنتی بیوتیکی برای بدن غیر طبیعی و جدید می‌باشد، بنا بر این، بدن ممکن است به شیوه‌ای غیر منتظره به این داروها واکنش نشان دهد. برخی مواقع، داروها ممکن است قوی‌تر از حد توان بدن باشند، که در این موارد از داروهای جایگزین مناسب‌تری استفاده می‌شود. البته، بسته به شدت دارو، افزایش ترشح آنزیم‌ها ممکن است تنها به صورت موقتی رخ دهد. شما ممکن است در این مواقع نیازمند به استفاده از داروهای جایگزین باشید. داروهای گیاهی تأثیر کمتری بر ترشح آنزیم‌ها دارند.
 
در حالی‌که همه‌ی این موارد ذکر شده از علل اصلی بالا بودن آنزیم‌های کبدی هستند، اما برخی مواقع، سطوح این آنزیم‌ها بدون هیچ دلیل مشخصی افزایش می‌یابد. حتی اگر تمام اقدامات ایمنی را رعابت کرده باشید، اما باز هم سطح آنزیم ممکن است در دوره‌هایی از زندگی روزانه شما افزایش یابد،
 
بنا بر این، شما باید بدانید که علت این پدیده همیشه مشخص نیست، به همین دلیل باید به طور منظم هر چند وقت یک بار برای تنظیم سطوح آنزیم‌های کبدی خود به پزشک مراجعه کرده و آزمایشات لازم در این زمینه را انجام دهید. در مورد افزایش سطح آنزیم، بر اساس سابقه پزشکی شما، پزشک داروهایی که برای درمان این عارضه مناسب‌تر است را برای شما تجویز می‌کند.
 
منبع: BUZZLE